Den Hoek

Teken en ziekte van Lyme bij honden en katten

De ziekte van Lyme als gevolg van een tekenbeet heeft in de laatste jaren helaas grote bekendheid gekregen. Niet alleen bij mensen wordt deze ziekte steeds vaker onderkend, maar ook bij honden en in mindere mate bij katten is het een steeds bekender verschijnsel. De ziekte van Lyme is één van de ziekten die overgedragen wordt door een teek. De ziekte verschijnselen zijn vaak vaag en kunnen sterk varieren. In bepaalde regio’s van Nederland, met name de bosrijke gebieden, komen tegenwoordig veel besmette teken voor.

De teken

De ziekte van Lyme wordt veroorzaakt door een bacterie: Borrelia burgdorfi. Deze bacterie bevindt zich in het speeksel van een besmette teek, behorende tot de soort Ixodes Ricinus. Afhankelijk van de plek waar de teek wordt gevonden kan tot 75% van de teken besmet zijn met de Lyme bacterie. Hoe langer de teek zit hoe groter de kans op besmetting. Omdat teken vaak niet worden opgemerkt, worden de symptomen pas laat herkent en pas ontdekt als het al chronisch is.

Ixodes Ricinus

In Nederland komt een aantal verschillende soorten teken voor. De meest voorkomende teek is Ixodes Ricinus. De levenscyclus neemt tussen de twee en drie jaar in beslag. In deze periode brengen de larven, nimfen en teken niet meer dan 3 weken door op de drie verschillende gastheren. De rest van de tijd wordt doorgebracht op de bodem van het bos. Actieve volwassen teken zitten over het algemeen wat hoger in de vegetatie om plaats te kunnen nemen op een voorbijkomende hond of kat. De teken zijn het meest actief in voorjaar en najaar. De Ixodes ricinus teek kan de bacterie Borrelia burgdorferi overbrengen. Uit onderzoek van de Universiteit van Wageningen is gebleken dat in 2006 gemiddeld 23,6% van de Nederlandse teken besmet was met de Borrelia bacterie. Het vrouwtje is doorgaans groter waardoor deze al snel ontdekt wordt. Het mannetje zuigt geen bloed op en kan hierdoor geen ziekten overbrengen. De kans op Lyme-borreliose is vele malen kleiner wanneer de teek binnen 24 uur op de juiste manier wordt verwijderd.

De tekenbeet

Voorkeursplaatsen voor een teek zijn rondom de oren, oksels en liezen, maar kunnen overal op het lichaam te vinden zijn. Na de beet kan er een korstje ontstaan, soms is het zelfs warm, gezwollen en gevoelig. De tekenbeet zelf kan weinig kwaad. Er onstaan pas problemen wanneer via het speeksel van de besmette teek de Lyme bacterie wordt overgebracht in het lichaam van uw hond of kat.

Wat te doen bij een tekenbeet

Het is erg belangrijk uw huisdier goed te controleren wanneer u op een plaats met veel teken bent geweest, zoals in een bos. Als de teken direct (binnen 24 uur) verwijderd worden, is het infectiegevaar klein. Wanneer de teek verwijderd is, kan deze opgestuurd worden voor onderzoek om te bepalen welke teek het is en welke infectie de teek dus mogelijk bij zich kan dragen. Ook is het van belang de locatie van de teek te onthouden, aangezien dit van belang kan zijn voor verder onderzoek. Zijn de teken langer aanwezig geweest op uw huisdier dan is het wellicht verstandig bloed af te nemen om te bewaren. Mocht uw huisdier ziek worden, dan is het mogelijk om het bloed, dat direct na de beet is afgenomen, te vergelijken met het bloed op het moment van de ziekte. Zijn de afweerstoffen dan erg gestegen dan kan daarmee de acute infectie worden aangetoond.

Het verwijderen van een teek

Met een tekenhaakje kunt u zeer eenvoudig een teek bij uw huisdier verwijderen. U schuift het haakje rondom de teek en draait dan de teek eruit. Door een teek met een haakje te verwijderen wordt voorkomen dat er in het lijf van de volgezogen teek wordt geknepen en het hoofd vast aan het lijf blijft zitten. Verdoven met alcohol is ongewenst, omdat een teek dan zijn buikinhoud met de eventuele Lyme bacterie kan ledigen in het lichaam van uw huisdier. Tekenhaakjes zijn verkrijgbaar op de praktijk.

Verschijnselen van de ziekte van Lyme

De eerste symptoom van een mogelijk besmetting na een tekenbeet is bij de mens zichtbaar als een rode cirkelvormige vlek, die zich uit gaat breiden. Bij honden en katten zien we dit meestal niet, vanwege de vacht. Op een later moment kunnen er klachten ontstaan. De klinische verschijnselen van de ziekte worden zowel bij mensen als bij honden en katten geassocieerd met niet specifieke symptomen. Vaak zijn er meerdere vage klachten wanneer iemand geinfecteerd is door een teek. De volgende verschijnselen kunnen gezien worden: wisselende kreupelheden, stijve dikke gewrichten, koorts, gevoelige spieren, chronisch gewichtsverlies, sloomheid, gedragsveranderingen, neurologische verschijnselen.

Een mogelijke verklaring voor de grote variatie in verschijnselen is dat de ziekte van Lyme kan voorkomen in combinatie met een andere ziekte die door de teken is overgebracht, zoals bijvoorbeeld ehrlichiose. Ook zijn er binnen de groep Borrelia burgdorferi weer verschillende types die verschillende symptomen veroorzaken.

Scroll naar boven

Deze website maakt gebruik van cookies voor een goede werking van de website. Klik op accepteren, als u akkoord bent met het gebruik van cookies. Meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.

Sluiten